Mardin Valiliğinin 13/04/2021 tarih ve 2021/1 sayılı yazımız ile yayımlanan Hurda ve İkinci El Malzeme Alım-Satımları Emre Aykırı Davranış konulu Genel Emir aşağıdaki şekilde güncellenmiştir:        

Kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak; temel hak ve hürriyetlerini korumak Devletimizin asli görev ve sorumluluklarındır. Devletimiz başta kolluk kuvvetlerimiz olmak üzere görevli tüm kurumları vasıtasıyla toplumda huzur ve sükûnu bozan her türlü suç ve suçluyla mücadele etmekte; vatandaşlarımızın günlük hayatlarının aksama ve sıkıntı olmaksızın idamesine ilişkin her türlü tedbiri almaktadır.
Vatandaşlarımız için maddi ve manevi zararlara, kişilerin kendilerini güvende hissetmemesine ve suç kaygısının artmasına neden olarak genel asayişi olumsuz etkileyen hırsızlık, kolluk birimlerimizce alınan önlemler ve olayların aydınlatılmasında gösterilen gayretler sayesinde son dönemlerde azalma eğiliminde olsa da ülkemizde en sık karşılaşılan asayiş olayları arasında yer almaktadır.

Hırsızlık suçuna konu eşyanın ikinci el piyasasında alım-satımı hırsızlığın neden olduğu maddi/manevi zararları artırmakta ve adli birimlerce olayların aydınlatılmasını engelleyebilmektedir. Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda bir suç olarak yer almakla birlikte çalıntı eşyaların çabuk el ve yer değiştirmesi, ikinci el piyasasında herhangi bir kayıt tutulmadan ve belge olmadan alış/satışının yapılabilmesi çalıntı eşyalara ulaşılmasını ve şüphelilerin tespitini zorlaştırmaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 48 inci maddesine göre “…Devlet, özel teşebbüslerin millî ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlara uygun yürümesini, güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak tedbirleri alır.”

5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 9 uncu maddesinin (ç) fıkrasında; “Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve diğer mevzuatın verdiği yetkiyi kullanmak ve bunların yüklediği ödevleri yerine getirmek için valiler genel emirler çıkarabilir ve bunları ilan ederler.”

5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 11 inci maddesinin (c) fıkrasında; “İl sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının, tasarrufa müteallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi valinin ödev ve görevlerindendir.

Bunları sağlamak için vali gereken karar ve tedbirleri alır. Bu hususta alınan ve ilan olunan karar ve tedbirlere uymayanlar hakkında 66’ncı madde hükmü uygulanır.”,

Anılan Kanunun 66’ncı maddesinde; “İl genel kurulu veya idare kurulları yahut en büyük mülkiye amirleri tarafından kanunların verdiği yetkiye istinaden ittihaz ve usulen tebliğ veya ilan olunan karar ve tedbirlerin tatbik ve icrasına muhalefet eden veya müşkülat gösterenler veya riayet etmeyenler, mahallî mülkî amir tarafından Kabahatler Kanununun 32’nci maddesi hükmü uyarınca cezalandırılır. Ancak, kamu düzenini ve güvenliğini veya kişilerin can ve mal emniyetini tehlikeye düşürecek toplumsal olayların baş göstermesi hâlinde vali tarafından kamu düzenini sağlamak amacıyla alınan ve usulüne göre ilan olunan karar ve tedbirlere aykırı davrananlar, üç aydan bir yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.”,

5326 sayılı Kabahatler Kanununun “Emre aykırı davranış” başlıklı 32’nci maddesinde; “Yetkili makamlar tarafından adlî işlemler nedeniyle ya da kamu güvenliği, kamu düzeni veya genel sağlığın korunması amacıyla, hukuka uygun olarak verilen emre aykırı hareket eden kişiye idarî para cezası verilir. Bu cezaya emri veren makam tarafından karar verilir. …” (293 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak tespit edilen tutar uygulanacaktır.)

Belirtilen emrin uygulanmasına ve denetimine yönelik karara ilişkin;

Mardin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü yetkililerince 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik kapsamında;

Mardin Büyükşehir Belediye Başkanlığı 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu kapsamında,

Mardin İl Emniyet Müdürlüğü görevlilerince 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu 5326 sayılı Kabahatler Kanunu kapsamında,

Mardin İl Jandarma Komutanlığı görevlilerince 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu 5326 sayılı Kabahatler Kanunu kapsamında,

Mardin Vergi Dairesi Müdürlüğü görevlilerince 3475 sayılı vergi usul kanunu kapsamında,

Gerekli iş ve işleyişlerinin takibinin ve denetlemelerinin yapılması kurumların bu kapsamda koordineli olarak çalışması ve ilimizde;

Bu hükümlerin uygulanması ile ilgili, hırsızlık suçuna konu eşyanın ikinci el piyasasında satışının önlenmesi, bir menfaat temini açısından cazip bir yol olarak görünmesinin önüne geçilmesi, hırsızlık olayları sonrası elde edilen eşyanın tespiti üzerine olayın aydınlatılması, şüphelilerin tespiti/yakalanması ve kamu düzeninin korunması amacıyla;

1.Hurda alım ve satımı üzerinden faaliyet gösteren hurda satan ve satın alan kişi/kişilerin kimlik ve adres bilgilerini, eşya miktar ve özelliklerini belirtir, Ek ’teki İkinci El Malzeme Alım Satım Belgesi’nin tanzim edilmesi,

2. Elektronik eşya ve beyaz eşya olarak tabir edilen (Cep telefonu, bilgisayar, tablet, fotoğraf makinası, televizyon, buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, akü, bakır malzeme vb.) eşyaları ikinci el olarak alım ve satım üzerine faaliyet gösteren işyerlerinde eşyayı satan ve satın alan kişi/kişilere ait kimlik ve adres bilgileri ile alışveriş işlemini gerçekleştirdiği tarih bilgilerinin, eşya miktar ve özelliklerini belirtir Ek ‘teki İkinci El Malzeme Alım Satım Belgesi’nin tanzim edilmesi ve eşya ile ilgili fatura alınması, Kolluk Kuvvetleri/Belediyeler/Vergi Dairesi Müdürlüğü Görevlileri tarafından istenilmesi durumunda formun ve faturanın ibraz edilmesi,

3. Hurda ve ikinci el eşya alım satımlarının kayıt altına alınması, işletmeler tarafından envanter listesinin tutulması,

4. İkinci el eşya/malzemelerin alım/satımı sırasında kişilerin kimlik bilgilerinin alınması, fatura/belgenin ibraz edilmesinin istenilmesi,

5. Yanlarında vasileri bulunmadığı sürece 18 yaşından küçük kişilerden eşya/malzeme alımı ve bu kişilere eşya/malzeme satımının yapılmaması,

6. Hurda ve ikinci el eşya/malzeme alım/satımı yapan iş yeri/işletmelerin iç ve dış kısmını görecek şekilde güvenlik kamera/kayıt sisteminin kurularak çalışır vaziyette olmasının sağlanması,

7. Seyyar hurdacılık yapan şahısların Mahalli İdareler veya Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, Vergi Dairesi Müdürlüğü ve Belediyelerden gerekli belgeleri alması ve istenildiği durumlarda yetkililere ibraz etmesi,

8. Tanzim edilen İkinci El Malzeme Alım Satım Belgesinin 1 yıl süre ile saklanması, hususlarına riayet edecektir,

9. Hurda alım/satım faaliyeti gösteren kişi/firmaların tespit edilerek genel emir huşunda ve hırsızlık suçuna konu eşya/malzeme alım/satımı yapmamaları konusunda taahhütname alınması,

10.  İkinci el malzeme alıp satan dükkanların ve sokakta hurda toplayanların çalışma saatlerinin 07:00 ile 19:00 saatleri arası olarak belirlenmesi ve bu saatlerin haricinde hurda toplanması, alınıp satılmasına müsaade edilmeyerek gerekli denetlemelerin neticesi idari/adli işlemlerin uygulanması ve ayrıca 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 32’inci maddesinde öngörülen idari para cezası uygulanacaktır

11. Kolluk Kuvveti/Belediyeler/Vergi Dairesi Müdürlüğü/Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü görevlileri başta olmak üzere yetkili birimlerce hurda/ikinci el malzeme alım/satımı yapılan yerlerin denetimlerine ağırlık verilerek, ruhsatsız ve/veya ruhsatlı olduğu halde hırsızlık malı alımı/satışı yaptığı tespit edilen iş yeri/kişiler hakkında ilgili birimlerle koordineli şekilde adli/idari işlemlerin yapılması,

Başta Kolluk Kuvveti/Belediyeler/Vergi Dairesi Müdürlüğü /Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü Birimleri olmak üzere yetkili birimlerce denetim faaliyetlerine ağırlık verilecek, yapılan denetimler sırasında aksine hareket edenlerin tespit edilmesi halinde yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde adli ve idari işlemler yapılarak ayrıca 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 32’inci maddesinde öngörülen idari para cezası uygulanacaktır.

Bu karar yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.

İlanen tebliğ olunur.

                                                                                                                                                                                        Mahmut  DEMİRTAŞ

                                                                                                                                                                                                    Vali